به گزارش مجله خبری آلما به نقل از 
پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : رتینول بهخاطر بهبود بافت پوست و افزایش تولید کلاژن شهرت زیادی دارد. اما آیا استفاده از آن در اطراف چشم میتواند به چشمها آسیب برساند؟ بیایید واقعیت را بررسی کنیم.
به گزارش انتخاب و به نقل از انلی مای هلث؛ رتینول یکی از محبوبترین ترکیبات مراقبت از پوست است و بهویژه بهدلیل خواص ضدپیریاش شناخته میشود. با وجود همهی مزایای آن، موضوعی که اغلب نادیده گرفته میشود این است که استفاده از رتینول در اطراف چشم ممکن است همیشه بیخطر نباشد. اما آیا همانطور که برخی معتقدند، رتینول واقعاً میتواند باعث بروز «سندرم خشکی چشم» شود؟ در ادامه پاسخ این پرسش را میخوانید.
آیا سرمهای رتینول میتوانند باعث سندرم خشکی چشم شوند؟
رتینول مشتقی قدرتمند از ویتامین A است که به بهبود بافت پوست، افزایش کلاژنسازی و کاهش تیرگیها کمک میکند. اما آیا استفاده از آن در اطراف چشم خطرناک است؟ نظر متخصص را بخوانید.
دکتر موهان توضیح میدهد:
«وقتی رتینول در نزدیکی چشم استفاده میشود، گاهی میتواند باعث تحریک پوست شود؛ تحریکی که علائمی شبیه خشکی چشم ایجاد میکند. پوست اطراف چشم بسیار نازک و حساس است و رتینول میتواند سد طبیعی رطوبت پوست را مختل کند و منجر به خشکی، قرمزی، سوزش یا احساس کشیدگی شود. در برخی افراد، پوستههای بسیار ریز ناشی از تحریک پلک میتوانند وارد لایهی اشکی چشم شوند و احساس خشکی یا آبریزش ایجاد کنند. علاوه بر این، رتینول ممکن است هنگام خواب بهطور ناخواسته به داخل چشم منتقل شود و ناراحتی بیشتری بهوجود آورد.»
او ادامه میدهد:
«اگرچه رتینول بهطور مستقیم و از نظر پزشکی باعث سندرم خشکی چشم نمیشود، اما اثرات تحریککنندهی آن میتواند خشکی چشم را تقلید کند یا در افرادی که از قبل چشمهای حساسی دارند، از لنز تماسی استفاده میکنند یا مدت طولانی در محیطهای دارای تهویهی مطبوع هستند، علائم را تشدید کند. استفادهی مکرر از غلظتهای قوی یا ترکیب رتینول با مواد خشککنندهی دیگر مانند اسیدهای لایهبردار، این خطر را افزایش میدهد. هر کسی که پس از استفاده از رتینول در اطراف چشم دچار سوزش، خشکی یا تحریک مداوم میشود، باید مصرف را متوقف کرده و با متخصص پوست مشورت کند. انتخاب فرمولهای ملایمتر یا استفاده از کرم دور چشم بهعنوان لایهی محافظ میتواند به کاهش این علائم کمک کند. مانند هر مادهی فعال دیگری، تحمل پوست افراد متفاوت است و رویکردی محتاطانه و تدریجی برای جلوگیری از تحریک غیرضروری ضروری است.»
آیا باید از زدن رتینول در اطراف چشم خودداری کنیم؟
حالا سؤال اصلی این است: آیا میتوان رتینول را در اطراف چشم استفاده کرد یا نه؟
دکتر موهان میگوید:
«ناحیهی اطراف چشم بسیار ظریف است و سریعتر رطوبت خود را از دست میدهد. به همین دلیل بسیاری از افراد تردید دارند که آیا اصلاً باید از رتینول در این ناحیه استفاده کرد یا نه. خود رتینول برای ناحیهی چشم خطرناک نیست، اما نیاز به دقت زیادی دارد؛ چون پوست نازک این ناحیه ماده را سریعتر جذب کرده و زودتر واکنش نشان میدهد.»
او توضیح میدهد:
«برخی متخصصان پوست توصیه میکنند تا زمانی که پوست فرد به رتینول عادت نکرده، از غلظتهای بالا در اطراف چشم استفاده نشود. برخی دیگر پیشنهاد میکنند از کرمهای دور چشم مخصوصی استفاده شود که حاوی رتینوئیدهای ملایمتر و مناسب پوست حساس هستند. این محصولات احتمال خشکی و پوستهریزی کمتری دارند. اگر کسی تصمیم بگیرد از رتینول معمولی نزدیک چشم استفاده کند، باید مقدار بسیار کمی به کار ببرد، فاصلهی اندکی با خط مژهها حفظ کند و از زدن آن روی پلکها خودداری کند. مصرف بیش از حد میتواند باعث قرمزی، پف یا تحریک شود که کنترل آن دشوار است.»
ایمنترین راه برای وارد کردن رتینول به روتین مراقبت از پوست اطراف چشم:
• رتینول را بهآرامی و تدریجی وارد روتین کنید و واکنش پوست را زیر نظر بگیرید.
• از روش «ساندویچی» استفاده کنید؛ یعنی قبل و بعد از رتینول، مرطوبکننده بزنید.
• ابتدا یک کرم آبرسان یا کرم دور چشم استفاده کنید تا نقش سد محافظ را ایفا کند.
• استفاده از رتینول در اطراف چشم ممکن است، اما فقط با فرمول مناسب و روش صحیح.
• برای همه لازم نیست این ناحیه را کاملاً حذف کنند، اما احترام گذاشتن به حساسیت آن برای جلوگیری از ناراحتی و حفظ سلامت پوست ضروری است.
عوارض رتینول هنگام استفاده در اطراف چشم
رتینول میتواند به بهبود خطوط ریز و صافتر شدن پوست کمک کند، اما ناحیهی زیر چشم بسیار واکنشپذیر است و اغلب اولین جایی است که علائم تحریک را نشان میدهد. دکتر موهان عوارض احتمالی را اینگونه توضیح میدهد:
• شایعترین عارضه خشکی است که بهصورت پوستهریزی یا زبری پوست دیده میشود.
• قرمزی، سوزش و احساس سوختن، بهویژه در هفتههای اول مصرف یا در صورت استفادهی بیش از حد.
• افزایش پف اطراف چشم در اثر تحریک.
• در موارد نادر، پوست آنقدر حساس میشود که حتی مرطوبکنندههای ملایم هم باعث ناراحتی میشوند.
• افزایش حساسیت به نور خورشید که میتواند خشکی یا تیرگی پوست را تشدید کند.
• در افرادی که لنز تماسی استفاده میکنند، پوستههای ریز میتوانند وارد چشم شده و ناراحتی ایجاد کنند.
• احتمال بروز درماتیت، بهصورت لکههای ملتهب و خارشدار که بدون قطع رتینول برطرف نمیشوند.
• در افراد مبتلا به خشکی چشم، رتینول ممکن است علائم را بدتر کند.
این عوارض معمولاً با کاهش دفعات مصرف، انتخاب غلظت پایینتر یا استفاده از مرطوبکنندهی قویتر قابل کنترل هستند.
نکات مهم برای استفادهی ایمن از رتینول
برای بهرهبردن از فواید رتینول و کاهش تحریک، رعایت چند نکته ضروری است:
• با غلظت پایین شروع کنید و هفتهای یک تا دو بار، شبها استفاده کنید.
• رتینول را فقط روی پوست کاملاً تمیز و خشک بزنید؛ پوست مرطوب جذب را افزایش داده و تحریک را بیشتر میکند.
• مقدار بسیار کمی استفاده کنید و از خط مژه و پلکها فاصله بگیرید، مگر اینکه محصول مخصوص چشم باشد.
• استفادهی قبلی از کرم دور چشم یا مرطوبکننده، نقش محافظ دارد.
• بعد از رتینول، حتماً از کرم آبرسان حاوی هیالورونیک اسید، سرامید یا پپتید استفاده کنید.
• رتینول را همزمان با مواد فعال قوی دیگر استفاده نکنید.
• استفادهی منظم از ضدآفتاب در طول روز الزامی است.
• در صورت تحریک، دفعات مصرف را کاهش دهید.
• به واکنش پوست خود توجه کنید و مصرف را بهتدریج افزایش دهید.
بهترین جایگزینهای رتینول چیست؟
برای افرادی که نتایجی مشابه رتینول میخواهند اما از تحریک پوست اجتناب میکنند، گزینههای ملایمتری وجود دارد. دکتر موهان میگوید:
«باکوچیول یکی از شناختهشدهترین جایگزینهاست که از گیاه بابچی بهدست میآید و بدون ایجاد خشکی و حساسیت، به بهبود خطوط ریز و استحکام پوست کمک میکند. رتینالدهید نیز شکل ملایمتری از ویتامین A است که معمولاً عوارض کمتری دارد.»
او اضافه میکند:
«کرمهای دور چشم حاوی پپتید، نیاسینامید، هیالورونیک اسید و آنتیاکسیدانهایی مثل ویتامین C یا عصارهی چای سبز هم میتوانند بدون تحریک، به بهبود ظاهر و سلامت پوست اطراف چشم کمک کنند. انتخاب بهترین گزینه به نوع پوست، میزان تحمل آن و اهداف مراقبتی فرد بستگی دارد.»
جمعبندی
رتینول میتواند به کاهش خطوط ریز و بهبود بافت پوست کمک کند، اما ناحیهی زیر چشم بسیار حساس است و سریعتر دچار تحریک میشود. به همین دلیل بسیاری از متخصصان توصیه میکنند تا زمانی که پوست کاملاً به رتینول عادت نکرده، از غلظتهای قوی آن در اطراف چشم استفاده نشود. استفادهی آگاهانه، تدریجی و متناسب با حساسیت پوست، کلید بهرهمندی ایمن از این ترکیب محبوب است.