پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : بی‌بی‌سی: در تابستانی که باشگاه‌های لیگ برتر با ۲/۴ میلیارد پوند رکورد هزینه خرید بازیکن را شکستند، به‌راحتی می‌توان فراموش کرد که در سطوح پایین‌تر این داستان ماجرای متفاوتی جریان دارد.
در میان باشگاه‌های خارج از لیگ برتر درصد بالایی از بازیکنان بدون پرداخت مبلغ نقل‌وانتقالاتی و اغلب به‌طور غیرمستقیم از سایر باشگاه‌ها جذب می‌شوند.
این‌ها بازیکنان آزاد (بدون قرارداد با باشگاهی) هستند. در بسیاری موارد این فوتبالیست‌ها مدتی همراه سایر بازیکنان تمرین می‌کنند تا بتوانند قرارداد ببندند. در واقع، این برایشان مثل یک مصاحبه کاری است.
پل دامت، مدافع چپ سابق باشگاه نیوکاسل و تیم ملی ولز، می‌گوید: «دور بودن از باشگاه‌ها دورانی کاملا بلاتکلیف برای کسانی است که خانواده دارند.»
برای بازیکنان برجسته دوره‌های آزمایشی می‌تواند بسیار کوتاه‌تر باشد اما برخی از بازیکنان آزاد ممکن است ماه‌ها یا سال‌ها بدون باشگاه بمانند.
آیزاک کریستی دیویس، هافبک سابق چلسی و لیورپول، می‌گوید: «فکر نمی‌کنم بسیاری از مردم بتوانند ماه‌ها بدون درآمد زندگی کنند، به‌خصوص افرادی که خرج خودشان یا خانواده‌شان را می‌دهند.»
بخش ورزشی بی‌بی‌سی تابستان امسال زندگی برخی از «بازیکنان فراموش‌شده» فوتبال را دنبال کرده است که برای بستن قرارداد می‌جنگند.
بازیکن آزمایشی یعنی چه؟
بازیکن آزمایشی یک فوتبالیستی است که قرارداد رسمی با یک باشگاه ندارد اما با آن باشگاه تمرین و حتی برایشان بازی می‌کند.
این بازیکنان می‌توانند در بازی‌های دوستانه برای باشگاه مورد نظر بازی کنند، اما مجاز به شرکت در مسابقات رسمی نیستند. در بیشتر موارد، نام آنها در فهرست بازیکنان و گزارش‌های بازی، به‌خصوص در دیدارهای دوستانه پیش‌فصل، مخفی نگه داشته می‌شود.
در ماه ژوئن، تیم «دامبارتون» که در لیگ دو اسکاتلند است، در بازی‌های دوستانه مقابل تیم‌های استن‌هاوسمویر و استیرلینگ آلبیون، با تیمی وارد زمین شد که تمام آنها بازیکنان آزمایشی بودند.
کریستی دیویس بیش از یک سال دنبال باشگاه جدید گشت و یک دوره آزمایشی ناموفق را هم در یک باشگاه لیگ یک (دسته سوم فوتبال انگلیس) گذراند.
این بازیکن ۲۷ ساله گفت: «احساس خوبی داشتم و روی فرم بودم اما تصمیم‌هایی گرفته شد که شاید حتی به سرمربی هم مربوط نبود. به هر حال شرایط این‌طور است.»
«وقتی به دوره آزمایشی می‌روی، همیشه به این سادگی نیست که آنها تو را بخواهند و بتوانند با تو قرارداد ببندند. عوامل دیگری هم درگیر هستند، به همین دلیل فکر می‌کنم وقتی برای قرارداد رفتم، بدشانس بودم که موفق نشدم.»
چالش‌های بازیکنان آزاد
فوتبال، به‌خصوص در بهترین لیگ‌های جهان، اغلب یک صنعت پرسود به شمار می‌رود اما در سطوح پایین‌تر پاداش‌های مالی بسیار کمتر است.
نداشتن قرارداد به معنای نداشتن منبع درآمد منظم برای بازیکنان است؛ درست مثل هر کس دیگری که شغلی نداشته باشد و حقوق ثابتی از کارفرما نگیرد. هرچه مدت زمان بیکاری بیشتر باشد، بار مالی سنگین‌تر خواهد بود، به‌ویژه برای کسانی که همسر و فرزند و خانواده دارند.
در زمین بازی، این چالش‌ها شامل نداشتن آمادگی جسمانی به اندازه بازیکنانی است که در تمرینات پیش‌فصل باشگاه‌ها حاضر بوده‌اند. دامت پس از جدایی از نیوکاسل در پایان فصل ۲۰۲۳-۲۴، تا نوامبر بدون باشگاه بود. او با قراردادی کوتاه‌مدت به ویگان پیوست، اما تنها با پنج بازی و دو ماه حضور به کارلایل یونایتد منتقل شد.
دامت بخشی از فصل قبل را با تیم زیر ۲۱ سال نیوکاسل تمرین کرده بود، اما چون برای اولین بار به‌عنوان یک فوتبالیست حرفه‌ای یک تابستان بدون باشگاه مانده بود، آن طوری که باید آماده نبود: «یک پیش‌فصل کامل همراه با بازی نداشتم، بنابراین وقتی به ویگان رفتم، از نظر آمادگی برای مسابقه در سطح خوبی نبودم. بعد از آن فرصتی برای آماده‌سازی یا بازی کردن پیدا نکردم. در نهایت، زیاد فرصت بازی به‌دست نیاوردم.»
دامت در نهایت یک دسته پایین‌تر رفت تا به کارلایل بپیوندد، اما فصل مشکل‌دار او بدتر هم شد: «در اولین هفته‌ای که آنجا بودم با ماشین تصادف کردم و بعد در اولین بازی عضله رانم کشیده شد. ۱۲ ماه پس از جدایی از نیوکاسل بسیار برایم فاجعه‌بار بود.»
اتحادیه فوتبالیست‌های حرفه‌ای چگونه به بازیکنان آزاد کمک می‌کند؟
به‌طور سنتی، بازیکنان آزادی که بلافاصله راهی باشگاه دیگری نمی‌شدند، خودشان باید برنامه تمرینی‌شان را تنظیم می‌کردند.
در گذشته، این مسئولیت بازیکنان و مدیر برنامه‌هایشان بود که برنامه‌های تمرینی خود را هماهنگ کنند. بازیکنان اغلب به‌صورت گروه‌های کوچک با هم تمرین می‌کردند تا آمادگی خود را حفظ و امید به کسب قرارداد جدید را تقویت کنند. اما از تابستان ۲۰۲۴ اتحادیه فوتبالیست‌های حرفه‌ای (پی‌اف‌ای) کمپ‌های تخصصی برای بازیکنان بدون باشگاه راه انداخته است.
هدف اصلی کمپ پی‌اف‌ای کمک به بازیکنان برای حفظ آمادگی جسمانی و انتخاب مسیر شغلی مناسب از طریق یک شبکه پشتیبانی حرفه‌ای است. اولین دوره این کمپ پارسال موفقیت بزرگی داشت: حدود ۱۲۰ بازیکن در آن شرکت کردند و تقریباً ۹۰ درصد آنها در نهایت با باشگاه‌های جدید قرارداد بستند.
امسال نیز آمار شرکت‌کنندگان نزدیک به همان سطح است و تا به امروز ۴۴ بازیکن به باشگاه‌های جدید پیوسته‌اند.
جان سوئیفت، بازیکن سابق چلسی و ردینگ، که در پایان فصل قبل وست‌بروم را ترک کرد، می‌گوید: «درجا ثبت‌نام کردم. اگر در حال بررسی باشگاه‌ها یا مذاکره با آنها هستید، نشستن در خانه و تنها به باشگاه بدن‌سازی رفتن فایده‌ای ندارد.»
سوئیفت در دو هفته اول کمپ شرکت کرد و پس از آن با باشگاه شهرش، پورتسموث، قرارداد امضا کرد.
کمپ بازیکنان بدون قرارداد پی‌اف‌ای همچنین بازی‌های دوستانه‌ای را در برابر تیم‌های دیگر برگزار می‌کند که فرصتی حیاتی برای فوتبالیست‌ها فراهم می‌کند تا مهارت‌های خود را در یک محیط رقابتی نشان دهند. امسال این کمپ تاکنون ۹ بازی دوستانه در برابر تیم‌هایی مانند لیتون اورینت و نیوپورت کانتی و تیم زیر ۲۱ سال اورتون انجام داده است.
برای بعضی بازیکنان مانند پل دامت، مدافع سابق نیوکاسل، موفقیت دیگران دلیلی بود تا به کمپ بپیوندند. دامت و آیزاک کریستی دیویس که در سال ۲۰۲۴ در کمپ شرکت نکرده بودند، امسال به آن پیوستند و هر هفته مسافت رفت و برگشت ۵۶۰ کیلومتری را برای حضور در آن طی کردند.
دامت به‌ویژه از موفقیت دوایت گیل، هم‌تیمی سابقش در نیوکاسل، انگیزه گرفت که پارسال در این کمپ شرکت کرد و با هیبرنین قرارداد بست: «دوایت را خیلی خوب می‌شناسم و پارسال که اینجا بود، با او حرف زدم. او به لطف این کمپ توانست انتقال خوبی داشته باشد. امیدوارم من هم بتوانم همین کار را بکنم.»
کمپ پی‌اف‌ای ثابت کرده است در کمک به بازیکنان برای بازگشت به زمین بسیار موفق است. از دیگر بازیکنان برجسته‌ای که در کمپ امسال شرکت کرده و قراردادهای جدیدی به دست آورده‌اند می‌توان به اسمیر بگوویچ و آنگوس گان اشاره کرد. این در حالی است که باشگاه مورکم تابستان امسال پنج بازیکن را از کمپ پی‌اف‌ای به خدمت گرفت که نشان‌دهنده ارزش این برنامه برای باشگاه‌ها در رده‌های مختلف است.
او می‌گوید: «سخت است که هنوز هیچ‌چیز مشخص نشده است اما راستش حس خوبی دارم. به خودم باور دارم و می‌دانم که در زمان مناسب فرصت درست برایم پیش خواهد آمد. می‌دانم که هرچه برایم پیش بیاید، خوب است. فقط باید صبور باشم و ببینم دقیقا چیست.»
دامت نیز هنوز باشگاه جدیدی پیدا نکرده است و در هفته‌های آغازین فصل به‌طور منظم در تمرینات کمپ شرکت می‌کند.
مدافع سابق نیوکاسل گفت: «الان سعی می‌کنم تا جایی که می‌توانم به تمرینات ادامه دهم. اگر پیشنهاد هیجان‌آور و جذابی بیاید، حتما بررسی‌اش می‌کنم. تا به حال چیزی که برایم من مناسب باشد، پیش نیامده است.»