پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : میزان: زوال تیم‌های تهرانی در لیگ برتر، نتیجه‌ای تلخ از سال‌ها بی‌توجهی و ناکارآمدی در مدیریت فوتبال پایتخت است؛ سقوطی که بیش از آن‌که فنی باشد، ریشه در سوء‌مدیریت هیئت فوتبال و اداره‌کل ورزش تهران دارد.
سقوط پیاپی تیم‌های تهرانی در ۱۰ فصل اخیر لیگ برتر که نقش مهمی در روند پرورش استعدادهای جوان داشتند، می‌تواند تبعات سنگینی برای فوتبال ایران داشته باشد؛ اما بیش از هر نهاد دیگری، این بحران نتیجه بی‌برنامگی و ضعف نظارت نهادهای مسئول در استان تهران است.
با سقوط هوادار تهران در هفته‌های پایانی فصل بیست‌وچهارم، فوتبال پایتخت یکی دیگر از نماینده‌های خود در لیگ برتر را از دست داد و حالا فقط استقلال و پرسپولیس در سطح اول فوتبال ایران حضور دارند.
این در حالی است که فصل گذشته نیز پیکان به لیگ دسته اول سقوط کرده بود و حالا پس از دوری یک‌ساله از لیگ برتر، دوباره به این رقابت‌ها بازگشته است.
سقوط آزاد تیم‌های تهرانی در سالهای اخیر
نگاهی به آمار سقوط تیم‌های تهرانی در یک دهه اخیر نشان می‌دهد که پایتخت‌نشین‌ها با افولی نگران‌کننده مواجه شده‌اند.
از میان تیم‌هایی که در ۱۰ فصل گذشته از لیگ برتر سقوط کرده‌اند، ۲۵ درصد تهرانی بوده‌اند؛ آماری غیرمنتظره برای تیم‌هایی که معمولاً ستاره‌های شاخصی را به فوتبال معرفی کرده‌اند.
تیم‌هایی مانند پیکان، هوادار، سایپا، نفت تهران و راه‌آهن که به واسطه فرصت‌دهی به جوانان، نقش پررنگی در تأمین بازیکنان تیم ملی داشتند، حالا یا سقوط کرده‌اند، یا منحل شده‌اند یا درگیر بحران‌های ساختاری هستند.
پاس همدان نیز از دیگر نمونه‌هایی است که در سالهای گذشته به دلایل دیگری از مدار تهران خارج شد و تیم بانک ملی نیز به صورت کامل در گذشته منحل شد، گرچه انحلال یا انتقال این تیم‌ها در گذشته، نمی‌تواند جبران‌کننده یا توجیه کمبودها و قصورهای فعلی باشد و انتقال امتیاز هوادار تهران به گلستان مهر دیگری بر عدم نظارت کافی بر فوتبال تهران از سوی اداره کل ورزش و جوانان است.
فاجعه زمانی بدتر می‌شود که پیش از این انتقال امتیاز، علی جوادی، مدیرکل ورزش و جوانان در مصاحبه‌ای اظهار بی‌اطلاعی و بی‌رضایتی می‌کرد که آخر هم مشخص نشد با وجود این عدم رضایت، چطور به راحتی اجازه انتقال امتیاز این تیم داده شد و واقعاً اداره کل ورزش و جوانان استان تهران و هیئت فوتبال پایتخت چه نقشی در راستای رشد و توسعه در فوتبال دارند و تا چه زمانی این افول فاجعه‌بار قرار است ادامه پیدا کند؟ در کمال تعجب، میرشاد ماجدی، رئیس هیئت فوتبال استان تهران نیز در این مسیر تحرک خاصی از خود نشان نداد!
در مجموع در این مسیر، اداره‌کل ورزش و جوانان استان تهران و هیئت فوتبال این استان به‌عنوان نهادهای بالادستی، هیچ اقدام مؤثر و مستمری برای حفظ، حمایت یا بازسازی این ظرفیت‌های مهم انجام نداده‌اند. عدم برنامه‌ریزی منسجم، نبود حمایت‌های مالی و ضعف در ارتباط با نهادهای کلان‌تر، باعث شده فوتبال تهران با شیب تندی به سمت زوال برود.
انحلال و سقوط کارخانه‌های بازیکن‌سازی پایتخت در لیگ برتر؛ محصول غفلت مدیریتی در سطح ورزش و جوانان استان تهران
نمونه‌هایی از بحران فوتبال پایتخت
با وجود سقوط و انتقال امتیاز هوادار به استان گلستان، نمی‌توان از استعدادهای درخشان این تیم چشم‌پوشی کرد. آرشا شکوری، دروازه‌بان ۱۸ سالهای که عملکردش تحسین‌برانگیز بود، شاید ستاره سالهای آینده فوتبال ایران باشد. محمد دیندار (۱۹ ساله) و محمدحسین صادقی (۲۱ ساله) نیز از جمله جوانانی بودند که در این فصل درخشیدند اما نتوانستند مانع سقوط تیم شوند.
پیکان که فصل پیش به لیگ یک سقوط کرد، در سالهای اخیر بازیکنانی چون پیام نیازمند، سیاوش یزدانی، سیامک نعمتی، سامان فلاح، فراز امامعلی، ابوالفضل جلالی و امیرحسین حسین‌زاده را به فوتبال ایران معرفی کرده بود. این تیم حالا به لیگ برتر بازگشته و می‌تواند دوباره به یکی از پایگاه‌های مهم بازیکن‌سازی بدل شود، البته اگر حمایت‌های ساختاری وجود داشته باشد.
سایپا، یکی از مهم‌ترین آکادمی‌های فوتبال ایران، در فصل بیستم پس از ۲۰ سال حضور در لیگ برتر به لیگ یک سقوط کرد.
تیمی که ستاره‌هایی چون انصاری‌فرد، کاوه رضایی، مهدی ترابی، صیادمنش، مجید حسینی، مسعود شجاعی و علی قلی‌زاده را به فوتبال ایران و اروپا معرفی کرد، اکنون در سالهای اخیر هیچ انگیزه‌ای برای صعود به لیگ برتر ندارد.
سقوط نفت تهران در فصل هفدهم و انحلال کامل آن در سال ۱۳۹۷، پایانی بود بر باشگاهی که بخشی از استخوان‌بندی تیم ملی ایران را ساخته بود.
علیرضا بیرانوند، مرتضی پورعلی‌گنجی، وریا غفوری، وحید امیری، سیدجلال حسینی، کمال کامیابی‌نیا، عیسی آل‌کثیر، آرش رضاوند، سجاد شهباززاده، هادی نوروزی، محمد دانشگر و بسیاری دیگر از دل نفت تهران به سطح اول فوتبال ایران رسیدند.
راه‌آهن تهران با کسر ۹ امتیاز به خاطر استفاده از بازیکن غیرمجاز در فصل پانزدهم سقوط کرد و در سال ۱۳۹۸ به دلیل عدم حضور در مسابقات دسته سوم منحل شد. تیمی که امید عالیشاه، علیرضا محمد، مجتبی زارعی و چندین بازیکن دیگر را به فوتبال ایران تحویل داده بود، قربانی دیگر فقدان حمایت در سطح استانی شد.
زنگ خطر برای آینده فوتبال ایران
مرور یک دهه سقوط و حذف پیاپی تیم‌های تهرانی از لیگ برتر، بیش از آن که یک آمار ساده باشد، نشانه‌ای است از تضعیف زیرساخت‌های بازیکن‌سازی در پایتخت؛ زیرساخت‌هایی که می‌توانستند پشتوانه‌ای برای نسل‌های آینده تیم ملی باشند.
اکنون، اگر اداره‌کل ورزش و جوانان استان تهران و هیئت فوتبال استان، برای احیای باشگاه‌های پایه‌ساز پایتخت برنامه‌ریزی نکنند، باید منتظر یک خلأ جدی در تولید بازیکن و افت کیفی فوتبال ملی باشیم.