بز ها جز حیوانات اهلی مانند گاو و گوسفند می باشند. از آنجایی که پرورش دادن بز بسیار راحت و کم خرج است از این رو پرورش بز در تمام ایران انجام می گیرد. بز و گوسفند بسیار شبیه به هم هستند ولی در تغذیه و پرورش متفاوت از هم می باشند. بزها در چهار دسته طبقه بندی می شوند: بزهای گوشتی، بزهای شیری، بزهای پوستی و بزهای کرکی.
بیشتر بزهای دنیا برای تولید شیر پرورش می یابند ولی در کشور های غربی بزها ممکن است برای تولید شیر، گوشت و الیاف هم پرورش و نگهداری شوند. فاکتورهایی چون سرعت رشد، کارآمدی تغذیه ای حیوان،درصد وزن قابل فروش بز و مقدار کل ماده ی غذایی مصرفی سبب انتخاب نژاد بز گوشتی می شود. نوع گوشت بزی که مصرف می شود بسته به فرهنگ ها مورد اهمیت قرار می گیرد.
گوشتی که به وسیله ی بزهای گوشتی تولید می شود شامل گوشت بزغاله ها که در سن 8 تا 12 هفتگی هستند و گوشت بزغاله های جوان که در سن 1 تا 2 سالگی می باشند و گوشت بزغاله های مسن که در سن 2 تا 6 سالگی می باشند. مهمترین نژاد بزهای گوشتی در جهان به شرح زیر خواهد بود.
بز آبازا ( Abaz )
بز آبازا متعلق به کشور ترکیه است که با نام های Abkhasian, Abkhazskaya مشهور هستند.
بز بوئر
بزهای بوئر در سال 1900 در جنوب آفریقا برای تولید گوشت پرورش می یافته اند. بوئر به نام کشاورز است. کشاورزان هلندی بز بوئر را به عنوان نژاد منحصر به فردی از دام پرورش دادند. بز بوئر دارای سرعت رشد بالا، کیفیت لاشه ی عالی و سازگاری بالا با محیط می باشد. در طی دهه های بعدی پرورش انتخابی، بز بوئر برتری ژنتیکی و اشرافی خود را کسب نمود و پایه ای برای بز بوئر بهبود یافته و همچنین پایه ای برای بز بوئر امریکایی امروزی شد. از آن زمان در ایالات متحده علاقه ی زیادی برای پرورش بز بوئر ایجاد شد. آفریقای جنوبی هم با دقت، بز های بوئر سنتی را انتخاب و پرورش داد.
بزهای بوئر، بزهایی با بدن سفید و سری قرمز هستند که مطیع، باروری بالا و دارای رشد سریع می باشند.
بزهای نژاد ساوانا
بزهای نژاد ساوانا، بزهای گوشتی آفریقای جنوبی هستند. کشاورزان در آفریقای جنوبی بزهای سفید ساوانا را برای چند سال پرورش دادند. از مزیت بزهای ساوانا، سفید بودن رنگ این بزهای بود که بر اکثر رنگ ها غالب آمده و تقاضای زیادی برای بزهای سفید با اهداف مختلف کشتار وجود داشت. بزهای ساوانا باروری سریع، نگهداری آسان، مقاوم در برابر گرما و خشکسالی دارند. بزهای ساوانا پوست ضخیم و انعطاف پذیر با موهای کوتاه سفیدی دارند. بزهای نژاد ساوانا تولید مثل بسیار خوب، رشد عضلانی عالی، استخوان ها و پاها و سم های خوبی دارند. این بزها موهای سفیدی دارند و برای پوست کاملا سیاه رنگ، شاخ، سم و تمام نواحی پوست برهنه انتخاب می شوند تا از اشعه ی ماورا بنفش در امان باشند.
وارد کنندگان اصلی ساوانا در ایالات متحده، پرورش انتخاب طبیعی را حفظ نموده و پرورش بز گوشتی مقاوم را ادامه می دهند. نژاد ساوانا بسیار سازگار است و در چرای وسیع و مراتع فشرده موفق بوده است، ویژگی های بدنش شبیه به بز بوئر است و بز بزرگ با قاب و عضلات بسیار خوب و رنگ سفید می باشد.
ساوانا زمانی که اطمینان یابد که غذای کافی در دسترس است جفت گیری می کند؛ باروری بالایی دارد و میزان دوقلو زایی را در شرایط کمتر از حد استاندارد خواهد داشت.
بزهایی گوشتی نژاد اسپانیایی
بزهای گوشتی اسپانیایی از اسپانیا منشا یافته اند که با عبور از مکزیک، ساکن امریکا شده اند. در امریکا بزهای گوشتی اسپانیایی به عنوان نژاد های گوشتی پر مصرف مطرح هستند. بزهای گوشتی اسپانیایی در فصل های مختلف جفت گیری می کنند و با وجود داشتن پستان های کوچک و سرپستان های کوچک در دسته ی عالی ترین دام ها قرار می گیرند. بزهای گوشتی اسپانیایی با نژاد های آنقوره و شیری تلفیق شده از این رو در شرایط سخت از تحمل بالایی برخوردارند. در سال های اخیر محققان روی این نژاد گوشتی اسپانیایی تحقیقات بسیاری را برای افزایش کیفیت گوشت انجام داده اند.
با ورود بزهای بوئر به قاره ی امریکا جمعیت بزهای گوشتی اسپانیایی کاهش پیدا کرد چرا که پرورش دهندگان و دامداران، بزهای بوئر را به نسبت بیشتری از بزهای گوشتی اسپانیایی پرورش می دادند از این رو جمعیت بزهای گوشتی اسپانیایی کاهش شدید پیدا کرد. در سال 2007 سازمان بزهای اسپانیایی کمک فراوانی به نگهداری بزهای گوشتی اسپانیایی نمود.
بزهای گوشتی نژاد رو
بزهای گوشتی با نژاد رو از فرانسه منشا گرفته بودند که در گذشته این بزها به مرز انقراض رسیده بود. در اوایل پرورش بزهای گوشتی نژاد رو با هدف تولید گوشت انجام می شد که به دلیل مصرف پایین گوشت بز توسط مردم فرانسه، پرورش بزهای گوشتی نژاد رو، حدودا صفر شد، امروزه بزهای گوشتی نژاد رو در کشور فرانسه با هدف تولید شیر پرورش می یابند.
بزهای گوشتی نژاد سومالی
بزهای گوشتی نژاد سومالی متعلق به شمال کنیا بوده اند که با هدف تولید گوشت پرورش می یافته اند. بزهای گوشتی نژاد سومالی در ابتدا سفید رنگ دیده می شدند ولی اکنون دارای لکه و نقطه نقطه هستند. در بزهای گوشتی نژاد سومالی ماده ها بدون شاخ یا شاخدار و نرها قطعا شاخ دارند. نر ها و ماده های بزهای گوشتی نژاد سومالی گوش ها و موهای کوتاهی دارند.
بزهای گوشتی نژاد پاچوپی
بزهای پاچوبی یا میوتونیک با هدف تولید گوشت پرورش داده می شوند که در تونس و امریکا می باشند. نام پاچوبی به دلیل آن است که این بزها با هیجان و وحشت زدگی خاصی در جا می ایستند و به دلیل ضعف شدید روی زمین می افتند و بعد از چند ثانیه محکم روی زمین دراز می کشند. بزهای پاچوبی دارای دنبه ی سنگین و قفسه سینه عمیق می باشند که اغلب به رنگ سفید و سیاه هستند. نگهداری و پرورش بزهای پاچوبی آسان می باشد، این بزها بالا و پایین پریدن زیادی ندارند.
بزهای گوشتی نژاد کاقانی
بزهای کاقانی برای تولید گوشت پرورش داده می شوند و جثه ی بزرگی دارند دارای رنگ های سفید و سیاه و قهوه ای و خاکستری هستند. کیفیت گوشت در بزهای گوشتی کاقانی خوب است و به دلیل داشتن موهای بلند و تولید مثل بالا در صنعت دامپروری با دیگر نژاد ها رقابت می نماید.
بزهای گوشتی نژاد کالاهاری
بزهای گوشتی نژاد کالاهاری از کشور آفریقا می باشند که پوشش بدن آن ها قرمز است. کالاهاری نام صحرایی در مرز بوتسوانا، آفریقای جنوبی و نامیبیا می باشد. آب و هوای صحرای کالاهاری سبب سرسخت شدن بزهای گوشتی کالاهاری در برابر آفتاب، انگل و بیماری شده است. نگهداری از آن ها نیاز به نیروی انسانی زیادی ندارد. بزهای کالاهاری برای تولید گوشت پرورش می یابند. و میزان تولید این نژاد بالاست. بزهای کالاهاری دارای استخوان بندی درشت، رشد بالا و دندان های قوی هستند.
برای خرید بز زنده آن هم هر نژادی که بخواهید می توانید به دام پاک در تهران مراجعه نمایید و بز گوشتی و یا شیری را با هر نژادی که بخواهید تهیه کنید. دام پاک در تهران دام های زنده را عرضه می کند و شما به راحتی می توانید از دام پاک دام زنده سالم را خرید نمایید.