بهره‌وری در سازمان‌ها، صنعت و اجتماع

فرض می‌کنیم که سازمانی وجود دارد که قدرت رقابت خود را در بازار به خاطر افزایش هزینه های تولید از دست داده و به همین دلیل قیمت محصولات آن به مقدار زیادی بالا رفته است. چنانچه بهره‌وری اضافه شود و بدین ترتیب هزینه‌های واحد محصول کاهش یابد رقابت مجددا از سر گرفته خواهد شد. بدین وسیله افزایش بهره‌وری وسیله‌ای است برای حفظ موجودیت و بقای سازمان و فرآورده های آن در جامعه.

تولید افزون بر مصرف

سازمان‌ها برای حفظ بقا ناچار به مصرف چیزهایی هستند که می‌تواند مورد مصرف سازمان‌های دیگر برای اهداف و مقاصد دیگر واقع شوند. نمی‌توان پذیرفت که هر سازمانی برای بقای خود لازم دارد تا از حمایت دیگران برخوردار شود. برخی موسسات خصوصی با بهره‌وری پایین می‌توانند به مدت طولانی بدون ورشکستگی به کار خود ادامه دهند. این موضوع مربوط می‌شود به نحوه کمک و حمایت جامعه از آنها از طرق کمک هزینه ، معافیت مالیاتی و ... . اساس کار این است که برخی شرکتها می‌توانند از طریق استفاده از مازاد قسمتهای دیگر نظام اقتصادی به کار خود ادامه دهند. برخی از شرکت‌ها و فعالیت‌ها از نظر اقتصادی سود آور نیستند ( راه‌آهن، مترو و ... ) ولی از نقطه نظر هدفهای عالی اجتماعی با ارزش‌اند.

بهره‌وری و سودآوری

ارتباط دقیق و روشنی بین بهره‌وری و سودآوری وجود ندارد. یک شرکت ممکن است از نظر فنی در اوج بهره‌وری باشد ولی هیچ مصرف کننده‌ای نخواهد از محصولات این شرکت استفاده کند و ورشکسته شود. این موضوع نشان می‌دهد چقدر بی معنی است مفهوم بهره‌وری را تنها به مراحل تولیدی مرتبط ساخت و آنرا جدا از بازاریابی و در تجزیه و تحلیل نهایی ارضای نیاز های گروه های مختلف مصرف کننده در نظر گرفت. ممکن است شرکتی دارای بهره وری بالا در تمام زمینه ها باشد ولی به دلیل محدودیت بازار فروش به مشکل بخورد یا اینکه شرکتی بدون حمایت دولت نمیتواند با محصولات دیگر کشور ها رقابت کند یا ... .

برای کلیه این شرکتها دسترسی به یک بهره‌وری بالاتر مزیت محسوب می‌شود. البته این شرکتها حداکثر بهره‌وری را صرفا از اعمال روش‌های فنی تولید بدست می‌آورند ولی این موضوع در زندگی واقعی مصداق ندارد. لازم است شرکتها به کارهای جدیدتری نظیر بازاریابی دست بزنند و غیر از امور فنی به مواردی مانند بازاریابی، صادرات و ... توجه کنند.

حق حیات و بقا

برخی از بخش های اقتصادی در آینده حق زیستن نخواهند داشت، ولو اینکه به نحو مطلوب در زمینه‌هایی فعالیت کنند که کارنامه درخشانی داشته باشند کما اینکه بسیاری از فعالیتها که در گذشته وجود داشتند به خاطر توسعه و پیشرفت امروزی زاید به نظر آمده و دیگر وجود خارجی ندارند.

اگر بخواهیم بهره‌وری را بالا ببریم لازم است تغییرات و تحولات را نیز در زمینه های جدید در نظر آوریم. البته این موضوع در مرحله ی عمل بسیار مشکل است.