افزایش روز افزون تقاضا

میزان تقاضا به دلایل زیر روبه افزایش است:

6-1- افزایش جمعیت

جمعیت جهان در سال 1800 میلادی یک میلیار نفر بود و امروز متجاوز از هفت میلیارد نفر است و با روند افزایش فعلی یک قرن دیگر یعنی حدود سال 2100 جمعیت جهان از 25 میلیارد نفر نیز فراتر خواهد رفت.

6-2- افزایش سطح انتظارات مردم

دوران معاصر را عصر فوران توقعات نامیده اند. توسعه وسایل ارتباط جمعی و رسانه های همگانی آهنگ گسترش توقعات فردی را بطور انقلابی تسریع کرده در نتیجه مجموعه نیاز های فردی و جمعی بطور سرسام آوری رو به افزایش است.

• راه حل پیشنهادی

احساس کامیابی ناشی از تامین نیازها و ارضای خواسته هاست. تامین کالاها و خدمات مورد نیاز مستلزم وجود و صرف منابع است و همواره تقاضاها بر امکانات سبقت می‌جویند.

اصطلاح توسعه اقتصادی عنوان تلاشی به منظور یافتن راه حلی است برای پر کردن شکاف بین عرضه و تقاضا. برای افزایش تولید و جوابگویی به نیازهای روز افزون بشر و پر کردن شکاف عرضه و تقاضا سه راه حل وجود دارد:

• توسعه فیزیکی منابع ( روش کلاسیک و قدیمی )
• کاهش مصرف ( روش کلاسیک و قدیمی )
• افزایش بهره وری ( روش جدید )

البته این شیوه ها به هم وابسته و دارای تاثیر متقابل بر یکدیگر هستند.

7-1- توسعه فیزیکی منابع

افزایش کالا و خدمات مستلزم وجود منابع و واسطه های تبدیل بیشتر است که این مستلزم سرمایه گذاری بیشتر است. کمبود سرمایه داخلی را از خارج به طریق وام های بین المللی وجلب سرمایه های خصوصی و خارجی میتوان تامین کرد.

الف- وام های بین المللی

تجربه های تلخ نشان داده این وام ها همیشه کمک سخاوتمندانه نیستند و بعضا به بهای از دست دادن خوداتکایی ، آزادی و حتی استقلال سیاسی کشور به دست می‌آیند. البته برخی تجربه های ده های اخیر نیز ثابت کرده چنانچه وام ها خوب مورد استفاده قرار گیرند میتوانند ره گشا و چاره ساز نیز باشند.

ب- جلب سرمایه‌های خصوصی و خارجی

مشکل این راه این است که سرمایه های خصوصی به راحتی جذب نمی‌شوند چراکه سرمایه گذار خصوصی به استرداد اصل و فرع سرمایه در کوتاه ترین زمان علاقه مند است.

 7-2- کاهش مصرف

از دو روش میتوان با کاهش تقاضا به ایجاد موازنه کمک کرد.

الف- کاهش مصرف سرانه

با کاهش اجباری مصرف بصورت جیره بندی یا سهمیه بندی یا با ممنوعیت استفاده از برخی کالاها و برخی تبلیغات عمومی میتوان به این هدف رسید.

ب- کنترل رشد جمعیت

برای محدود کردن حجم تقاضا این امر از طریق برنامه ریزی برای کنترل موالید اجرا می‌شود.

7-3- افزایش بهره وری

بهره وری یعنی افزایش دایمی و مستمر نسبت ریاضی بین نتایج بدست آمده به منابع بکار رفته. به بیان ساده تر بهره وری یعنی تهیه کالا و خدمات بیشتر و بهتر با هزینه و قیمت تمام شده سابق. اگر بهره وری واحدهای مولد سازمانهای یک جامعه افزایش یابد افراد آن جامعه میتوانند با تولید ارزش افزوده و کمک به افراد جامعه در بهره برداری از این ثروت برای جواب دادن به نیازهایشان و در نهایت رسیدن به رفاه و کامیابی دست یابند.